Vào ngày 13/11/2025, UBND thành phố Hà Nội đã tổ chức Lễ tổng kết và trao giải Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật TP. Hà Nội lần thứ 2 (2024–2025). Hội thi được tổ chức với mục đích biểu dương, tôn vinh những tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong lao động sáng tạo, góp phần thúc đẩy phong trào nghiên cứu khoa học, phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, đổi mới công nghệ vì mục tiêu “Phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo phục vụ phát triển kinh tế – xã hội Thủ đô trong kỷ nguyên mới”.

Vượt qua 503 đề tài/giải pháp của đông đảo của lực lượng người lao động, nhà khoa học trên địa bàn thành phố, Tiến sĩ Đinh Viết Cường và nhóm nghiên cứu CDI&E, Trường Đại học Xây dựng Hà Nội đã giành Giải Nhì Hội thi với đề tài “Phát triển máy xử lý nước DIVION hướng tới Net Zero 2050”.

Tiến sĩ Đinh Viết Cường và nhóm nghiên cứu CDI&E nhận giải tại Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật TP. Hà Nội lần thứ 2 (2024–2025)

Tiến sĩ Đinh Viết Cường và nhóm nghiên cứu CDI&E, Trường Đại học Xây dựng Hà Nội

Trong bối cảnh ô nhiễm nguồn nước và biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng, việc tìm kiếm những giải pháp xử lý nước hiệu quả, tiết kiệm năng lượng, thân thiện môi trường là yêu cầu cấp thiết. Từ ý tưởng bảo vệ sức khỏe cộng đồng và đồng hành cùng mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050, Tiến sĩ Đinh Viết Cường và nhóm nghiên cứu của Trường Đại học Xây dựng Hà Nội đã phát triển thành công máy xử lý nước ứng dụng công nghệ pin điện hóa DIVION.

Tiến sĩ Đinh Viết Cường giới thiệu về máy xử lý nước ứng dụng công nghệ pin điện hóa DIVION tại nhà một hộ dân ở phường Tây Hồ, Hà Nội.

Đổi mới từ tư duy “xanh hóa” công nghệ xử lý nước

Hơn 5 năm miệt mài nghiên cứu, thử nghiệm, nhóm của Tiến sĩ Đinh Viết Cường, đã làm chủ công nghệ pin điện hóa (Battery Deionization – BDI) để phát triển máy xử lý nước DIVION, đánh dấu bước tiến quan trọng trong lĩnh vực xử lý nước sạch ở Việt Nam.

Khác với các công nghệ lọc nước truyền thống dựa trên cơ chế vật lý hoặc hóa học, công nghệ BDI sử dụng quá trình điện hóa hấp phụ ion để loại bỏ các tạp chất trong nước. Khi dòng điện một chiều được cấp vào hệ điện cực, các ion dương như Na⁺, Ca²⁺, NH₄⁺ và các ion kim loại nặng khác sẽ di chuyển về cực âm, trong khi các ion âm như Cl⁻, SO₄²⁻ di chuyển về cực dương. Quá trình này giúp thu giữ chọn lọc các ion gây ô nhiễm mà vẫn giữ lại khoáng chất tự nhiên có lợi cho sức khỏe. Khi đảo chiều điện áp, các ion được nhả ra, giúp thiết bị tự làm sạch, không cần sử dụng hóa chất, thân thiện với môi trường.

Tiến sĩ Đinh Viết Cường chia sẻ: “Chúng tôi muốn tạo ra một sản phẩm không chỉ xử lý nước hiệu quả mà còn góp phần vào mục tiêu phát triển bền vững. Máy DIVION không dùng hóa chất, không thải bỏ hóa chất gây ô nhiễm ra môi trường, đồng thời có thể tích hợp sử dụng nguồn điện mặt trời, giảm phát thải khí nhà kính”.

Theo nhóm nghiên cứu, thiết bị này có hiệu suất loại bỏ ion cao, tỷ lệ thu hồi nước lên tới 70-90%, tiêu thụ năng lượng rất thấp (chỉ khoảng 0,09kWh cho mỗi mét khối nước), thấp hơn nhiều so với công nghệ thẩm thấu ngược (RO) hay điện thẩm tách (ED). Cấu trúc mô-đun của máy được thiết kế linh hoạt, dễ dàng mở rộng quy mô, từ hộ gia đình, khu dân cư nông thôn cho đến các khu công nghiệp hoặc đô thị xanh.

Một điểm sáng tạo nổi bật của sản phẩm là bộ điện cực titan phủ than hoạt tính từ gáo dừa, vật liệu có độ bền cao, diện tích bề mặt lớn, dẫn điện tốt và ổn định trong môi trường nước. Nhờ đó, điện cực có tuổi thọ trên 5 năm, không bị tắc nghẽn như lõi lọc truyền thống, giảm đáng kể chi phí vận hành và rác thải nhựa ra môi trường.

Máy DIVION đã được kiểm nghiệm đạt chuẩn QCVN 01-1:2018/ BYT đối với nước sinh hoạt và có thể đáp ứng QCVN 6-1:2010/BYT cho nước uống trực tiếp. Không chỉ xử lý được nước cứng, nước nhiễm mặn, nước chứa kim loại nặng hay amoni, thiết bị còn có thể nâng cấp để cải thiện chất lượng nước uống trực tiếp, hướng đến mục tiêu bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Góp phần vào hành trình Net Zero 2050

Giữa thách thức toàn cầu về khan hiếm nước ngọt và mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050 mà Việt Nam đã cam kết tại Hội nghị các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu lần thứ 26 (COP26), công trình máy xử lý nước DIVION được đánh giá là một hướng tiếp cận mới mang tính đột phá, thể hiện rõ triết lý “công nghệ phục vụ con người và hành tinh”.

Đây cũng là minh chứng cho tinh thần sáng tạo mạnh mẽ tại Trường Đại học Xây dựng Hà Nội: giảng viên và sinh viên không chỉ giỏi lý thuyết, mà còn mạnh trong việc đưa khoa học vào thực tế, góp phần vào sự phát triển bên vững của nhân loại.

Tham khảo: Hanoimoi